Organizacja pracy w kuchni

Kuchnia może być rozplanowana w przeróżnych układach przestrzennych, prostych i bardziej skomplikowanych, w kształcie różnych liter alfabetu I, L, II, U, G do układów z wydzielonym częściowo albo całkowicie z głównego ciągu mebli elementem, tzw. półwyspem lub wyspą. Wszystko zależy od przestrzeni, jaką dysponujemy. Jednak każdy z tych układów opiera się na wydzieleniu w nim poszczególnych stref, przeznaczonych do określonych zadań. I tak w każdym wypadku, bez względu na układ przestrzenny, mamy:

•   strefę zapasów,
•   strefę naczyń,
•   strefę mokrą,
•   strefę operacyjną oraz
•   strefę gorącą.

Zadaniem strefy zapasów, jak nazwa wskazuje, jest przechowywanie zapasów żywności, zarówno tych wymagających schłodzenia lub zamrażania, jak i tych, które można przechowywać w temperaturze pokojowej. A więc w jej skład wejdzie lodówka i ewentualnie zamrażarka oraz szafki, wśród których znajdzie się wysoka szafka z szufladami, aby dostęp do produktów żywnościowych był jak najłatwiejszy i najwygodniejszy.

Dalej znajdzie się część przeznaczona na naczynia stołowe, czyli zastawę, szkła, porcelanę i sztućce. Nie zajmie ona raczej dużo miejsca, no chyba, że chcemy tu przechowywać wszystko to, co nagromadziliśmy od dawna, nawet filiżanki po babci lub zastawę ślubną, które używamy co najwyżej raz do roku, jeżeli w ogóle. Ale w takim przypadku ta część może zająć połowę całej kuchni.

Kolejna strefa to przestrzeń do zmywania ze zlewozmywakiem, zmywarką, szafką na pojemnik na śmieci, na środki i przyrządy myjące. Tutaj również musi być miejsce na odkładanie i suszenie naczyń po ich zmywaniu.

Następnie miejsce na warsztat roboczy czyli strefa operacyjna, która powinna znaleźć się najbardziej centralnie. To tutaj będziemy przygotowywać posiłki i aby było to wygodne, blat musi być odpowiednio szeroki (minimum 0,9m). W tej części mamy szafki i szuflady na nasze narzędzia pracy - noże, deski (bardzo ważne, bo nie powinno się kroić bezpośrednio na blacie), roboty kuchenne itp. Tutaj też przechowujemy te produkty żywnościowe, z których korzystamy na co dzień najczęściej, czyli przyprawy, olej itd.

I ostatnia część - gorąca z piekarnikiem i kuchenką, ewntualnie mikrofalówką oraz garnkami, patelniami, pokrywkami i formami do pieczenia.

Istotą ergonomii jest takie zaplanowanie wszystkich tych części, aby odległość od zlewozmywaka do lodówki i od zlewozmywaka do kuchenki była między 1,2m a 2,1m oraz od lodówki do kuchenki max. 2,7m. A jeśli już o ergonomii mowa, to trzeba pamiętać o odpowiednim oświetleniu blatu roboczego oraz adekwatnej do wzrostu głównego użytkownika wysokości tego blatu i oczywiście zlewozmywaka (bo nie istnieją tzw. wysokości standardowe jak to drzewiej się uważało ;-)).

Jednocześnie w całym ciągu tej infrastruktury kuchennej wszystko to, co używane jest najczęściej, powinno być przechowywane na poziomie centralnym, tak, aby dostęp był najłatwiejszy. Rzadziej i sporadycznie używane produkty, naczynia i urządzenia powinny znaleźć się odpowiednio wyżej i niżej od tego poziomu centralnego. Dobrym pomysłem jest zastosowanie szuflad zamiast szafek bezpośrednio nad podłogą i oczywiście na odwrót pod sufitem.